So sánh sửa đổi của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn điện tử áp dụng từ 1/7/2022

Nghị định số 123/2020/NĐ-CP là văn bản quy định khung về hóa đơn điện tử, áp dụng từ ngày 1/7/2022. Trong quá trình triển khai, để hoàn thiện khung pháp lý và điều chỉnh phù hợp với thực tế, Chính phủ đã ban hành các văn bản sửa đổi, bổ sung quan trọng, trong đó nổi bật là Nghị định số 41/2022/NĐ-CP và Nghị định số 70/2025/NĐ-CP. Các văn bản này có những thay đổi chi tiết về đối tượng áp dụng, định nghĩa, quy trình lập và quản lý hóa đơn điện tử, nhằm đáp ứng nhu cầu quản lý thuế trong bối cảnh kinh tế số.

Nguồn bài viết: LuatVietnam

Những điểm bổ sung nổi bật từ Nghị định số 70/2025/NĐ-CP

Có hiệu lực từ ngày 1/6/2025, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP bổ sung nhiều quy định quan trọng vào Nghị định số 123/2020/NĐ-CP, nhằm hoàn thiện khung pháp lý về hóa đơn điện tử và đáp ứng thực tiễn kinh doanh hiện đại. Các điểm bổ sung chính bao gồm:

Mở rộng đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử

Nhà cung cấp ở nước ngoài, không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng tham gia kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số hoặc cung cấp các dịch vụ khác, được phép đăng ký tự nguyện sử dụng hóa đơn điện tử.

Hệ thống hóa đơn điện tử hiện đại theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP

Bổ sung các định nghĩa mới

Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và khái niệm máy tính tiền.
Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế về hóa đơn điện tử dành cho người nộp thuế.
Hóa đơn thương mại điện tử, áp dụng cho tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân có hoạt động xuất khẩu hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ ra nước ngoài.

Các quy định bổ sung quan trọng về hóa đơn điện tử trong Nghị định số 70/2025/NĐ-CP

Tích hợp biên lai và hóa đơn

Khi tổ chức thu thuế, phí, lệ phí và người cung cấp dịch vụ cùng thực hiện thu của một khách hàng, có thể tích hợp biên lai và hóa đơn trên cùng một định dạng điện tử. Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm thông báo với cơ quan thuế quản lý trực tiếp.

Điều chỉnh thời điểm lập hóa đơn

Áp dụng cho các hoạt động kinh doanh đặc thù như casino, trò chơi điện tử có thưởng, bảo hiểm, cơ sở khám chữa bệnh, cho vay và kinh doanh vé xổ số, nhằm đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong quản lý thuế.

Doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP

Hóa đơn giá trị gia tăng kiêm tờ khai hoàn thuế

Nội dung hóa đơn phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu theo quy định, giúp đơn giản hóa thủ tục hoàn thuế.

Nghĩa vụ và trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử

Được chi tiết hóa trong Điều 22a, đảm bảo các đơn vị cung cấp dịch vụ tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật.

Chứng từ khấu trừ thuế

Mở rộng áp dụng cho các hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử và nền tảng số, tăng cường minh bạch trong quản lý thuế.

Quy định về lập và ủy nhiệm lập biên lai

Bổ sung trách nhiệm của bên nhận ủy nhiệm, góp phần nâng cao tính chính xác, minh bạch và trách nhiệm trong việc quản lý hóa đơn điện tử.

Bảng tóm tắt các điểm bổ sung chính

Để giúp người đọc dễ dàng nắm bắt và so sánh những thay đổi quan trọng từ Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, bảng dưới đây tóm tắt các điểm bổ sung nổi bật, bao gồm đối tượng áp dụng, định nghĩa mới, trách nhiệm của các bên liên quan và các quy định về hóa đơn điện tử. Bảng này cung cấp cái nhìn tổng quan, giúp dễ dàng tra cứu nhanh mà không cần đọc toàn bộ nội dung chi tiết.

Bảng tóm tắt các điểm bổ sung nổi bật từ Nghị định số 70/2025/NĐ-CP
Nội dung	Quy định bổ sung / Sửa đổi	Ý nghĩa / Ghi chú
Mở rộng đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử	Nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở tại Việt Nam nhưng kinh doanh thương mại điện tử hoặc nền tảng số được đăng ký tự nguyện	Đáp ứng nhu cầu kinh doanh xuyên biên giới, phù hợp nền kinh tế số
Định nghĩa mới	Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền; Cổng thông tin điện tử Tổng cục Thuế; Hóa đơn thương mại điện tử	Làm rõ khái niệm, phục vụ quản lý và triển khai hóa đơn điện tử
Tích hợp biên lai và hóa đơn	Cho phép tích hợp khi thu thuế, phí, lệ phí và dịch vụ cùng một khách hàng; quy định thông báo cơ quan thuế	Tăng hiệu quả, minh bạch trong thu và quản lý hóa đơn
Điều chỉnh thời điểm lập hóa đơn	Casino, trò chơi điện tử có thưởng, bảo hiểm, cơ sở khám chữa bệnh, cho vay, kinh doanh vé xổ số	Đảm bảo đúng thời điểm lập hóa đơn, giảm rủi ro sai sót
Hóa đơn GTGT kiêm tờ khai hoàn thuế	Nội dung hóa đơn đầy đủ theo quy định	Giảm thủ tục, thuận tiện hoàn thuế
Nghĩa vụ của tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử	Chi tiết trong Điều 22a	Tuân thủ pháp luật, đảm bảo trách nhiệm
Chứng từ khấu trừ thuế	Áp dụng cho thương mại điện tử và nền tảng số	Tăng minh bạch, kiểm soát thuế
Lập và ủy nhiệm lập biên lai	Bổ sung trách nhiệm bên nhận ủy nhiệm	Nâng cao tính chính xác và minh bạch

Những thay đổi quan trọng trong các điều khoản hiện hành

Bên cạnh các quy định bổ sung, Nghị định số 70/2025/NĐ-CP cũng thực hiện nhiều sửa đổi quan trọng đối với các điều khoản của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP nhằm hoàn thiện khung pháp lý, phù hợp với thực tế kinh doanh và đảm bảo quản lý thuế hiệu quả. Các thay đổi chính được tóm tắt như sau:

Sửa đổi định nghĩa và chứng từ điện tử

Điều 3: Thay đổi định nghĩa về chứng từ điện tử, bao gồm chứng từ do tổ chức, cá nhân có trách nhiệm khấu trừ thuế cấp cho người nộp thuế, hoặc do tổ chức thu thuế, phí, lệ phí cấp bằng phương tiện điện tử.

Điều chỉnh quy định về chứng từ khấu trừ và đăng ký hóa đơn điện tử

Điều 4:

Điều chỉnh cấp chứng từ khấu trừ thuế cho cá nhân không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng dưới ba tháng.
Sửa đổi đối tượng phải đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử hoặc thực hiện thông báo phát hành.
Cập nhật hướng dẫn về ủy nhiệm hóa đơn điện tử.

Bổ sung hành vi bị cấm

Điều 5: Bổ sung hành vi bị cấm trong lĩnh vực hóa đơn, bao gồm việc không chuyển dữ liệu điện tử về cơ quan thuế.

4. Điều chỉnh hóa đơn trong các trường hợp đặc thù

Điều 8:

Sửa đổi cách ghi chú “Dành cho tổ chức, cá nhân trong khu phi thuế quan”.
Điều chỉnh hóa đơn bán tài sản công để phù hợp với quy định mới về quản lý tài sản công.

Điều 9:

Điều chỉnh thời điểm lập hóa đơn đối với bán hàng hóa và xuất khẩu hàng hóa.
Thời điểm lập hóa đơn dịch vụ được xác định khi hoàn thành cung cấp dịch vụ cho tổ chức, cá nhân nước ngoài.
Bổ sung các trường hợp cần đối soát số liệu, bao gồm dịch vụ hỗ trợ vận tải đường sắt, dịch vụ quảng cáo truyền hình và dịch vụ thương mại điện tử.
Điều chỉnh thời điểm xác định khối lượng khí giao, lập hóa đơn kinh doanh bảo hiểm, cho vay, kinh doanh vé xổ số và cơ sở khám chữa bệnh thanh toán bảo hiểm xã hội.

Cập nhật thông tin hóa đơn và quy trình ký số

Điều 10:

Sửa đổi tên và cách thể hiện thông tin người mua để phù hợp thực tế.
Điều chỉnh tên hàng hóa, dịch vụ và bảng kê kèm hóa đơn cho các loại hình kinh doanh mới.
Điều chỉnh thời điểm ký số trên hóa đơn.
Điều chỉnh các thông tin không bắt buộc trên hóa đơn điện tử.

Điều 11: Thay đổi tên điều từ “Hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế” thành “Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền”.

Các điều khoản liên quan đến cấp, ngừng sử dụng và công nghệ hóa đơn điện tử

Điều 13, 15, 16:

Bổ sung các trường hợp cấp hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.
Cho phép nhà cung cấp nước ngoài đăng ký tự nguyện sử dụng hóa đơn điện tử.
Quy định chi tiết về quy trình ngừng sử dụng hóa đơn điện tử.
Áp dụng công nghệ sinh trắc học trong đăng ký hóa đơn điện tử.

Cập nhật quy trình xử lý và quản lý hóa đơn điện tử

Điều 19: Sửa đổi quy trình xử lý hóa đơn sai sót và bổ sung bảng kê điều chỉnh hóa đơn.

Điều 22, 31, 32, 33, 34: Điều chỉnh quy trình chuyển dữ liệu, ký số, chứng từ khấu trừ thuế, tạo chứng từ điện tử và đăng ký chứng từ điện tử để nâng cao tính chính xác, minh bạch và bảo mật thông tin.

Bảng tóm tắt các thay đổi quan trọng

Để dễ dàng theo dõi và nắm bắt, các thay đổi quan trọng được tổng hợp trong bảng dưới đây, thể hiện rõ điều khoản, nội dung sửa đổi hoặc bổ sung, cùng ý nghĩa và ghi chú của từng thay đổi.

Bảng tóm tắt các thay đổi quan trọng trong Nghị định số 123/2020/NĐ-CP theo Nghị định số 70/2025/NĐ-CP
Điều khoản	Nội dung sửa đổi / bổ sung	Ý nghĩa / Ghi chú
Điều 3	Thay đổi định nghĩa chứng từ điện tử, bao gồm chứng từ do tổ chức, cá nhân khấu trừ thuế hoặc do tổ chức thu thuế, phí, lệ phí cấp bằng phương tiện điện tử	Làm rõ khái niệm chứng từ điện tử, phục vụ quản lý thuế
Điều 4	Điều chỉnh cấp chứng từ khấu trừ thuế cho cá nhân không ký hợp đồng lao động hoặc dưới 3 tháng; sửa đổi đối tượng phải đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử; cập nhật hướng dẫn ủy nhiệm hóa đơn điện tử	Giảm gánh nặng thủ tục, đảm bảo minh bạch và tuân thủ pháp luật
Điều 5	Bổ sung hành vi bị cấm, như không chuyển dữ liệu điện tử về cơ quan thuế	Tăng cường kiểm soát và trách nhiệm của người bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ
Điều 8	Sửa ghi chú “Dành cho tổ chức, cá nhân trong khu phi thuế quan”; điều chỉnh hóa đơn bán tài sản công	Phù hợp với quản lý tài sản công và các đối tượng đặc thù
Điều 9	Điều chỉnh thời điểm lập hóa đơn đối với bán hàng hóa, xuất khẩu; dịch vụ hoàn thành cho tổ chức/cá nhân nước ngoài; bổ sung đối soát số liệu với dịch vụ đường sắt, quảng cáo truyền hình, thương mại điện tử; điều chỉnh thời điểm lập hóa đơn bảo hiểm, cho vay, vé xổ số, cơ sở khám chữa bệnh	Đảm bảo tính chính xác, minh bạch và đồng bộ trong quản lý hóa đơn
Điều 10	Sửa tên và cách thể hiện thông tin người mua; điều chỉnh tên hàng hóa, dịch vụ, bảng kê kèm hóa đơn; thời điểm ký số; thông tin không bắt buộc	Tối ưu hóa hóa đơn phù hợp với loại hình kinh doanh mới
Điều 11	Đổi tên điều từ “Hóa đơn từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế” thành “Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền”	Làm rõ phạm vi và cách thức hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
Điều 13, 15, 16	Bổ sung trường hợp cấp hóa đơn có mã cơ quan thuế; nhà cung cấp nước ngoài đăng ký tự nguyện; quy trình ngừng sử dụng hóa đơn điện tử; áp dụng công nghệ sinh trắc học	Hoàn thiện quy trình đăng ký, sử dụng và ngừng sử dụng hóa đơn điện tử
Điều 19	Sửa quy trình xử lý hóa đơn sai sót, bổ sung bảng kê điều chỉnh hóa đơn	Tăng cường minh bạch và khả năng kiểm soát sai sót
Điều 22, 31, 32, 33, 34	Điều chỉnh quy trình chuyển dữ liệu, ký số, chứng từ khấu trừ thuế, tạo và đăng ký chứng từ điện tử	Nâng cao tính chính xác, minh bạch và bảo mật trong quản lý hóa đơn điện tử

Bãi bỏ hoặc hết hiệu lực

Nghị định số 70/2025/NĐ-CP đã bãi bỏ hoặc làm mất hiệu lực một số điều khoản của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP để loại bỏ những quy định không còn phù hợp với thực tiễn triển khai hóa đơn điện tử và đồng bộ hóa với các sửa đổi, bổ sung mới. Các điều khoản bị bãi bỏ bao gồm:

Khoản 10 Điều 3
Điểm g khoản 4 Điều 9
Khoản 2 Điều 33
Điều 37
Khoản 2 Điều 50
Điều 51
Khoản 3 và khoản 4 Điều 52
Khoản 5 Điều 53

Việc bãi bỏ này giúp hệ thống pháp lý về hóa đơn điện tử trở nên thống nhất, rõ ràng và phù hợp hơn với thực tiễn kinh doanh hiện đại.

Nhận xét tổng quan về ảnh hưởng của các sửa đổi

Các sửa đổi và bổ sung trong Nghị định số 41/2022/NĐ-CP và Nghị định số 70/2025/NĐ-CP thể hiện nỗ lực của Chính phủ trong việc hoàn thiện hệ thống pháp lý về hóa đơn điện tử, đồng thời thích ứng với thực tiễn kinh doanh hiện đại. Cụ thể:

Hoàn thiện khung pháp lý về hóa đơn điện tử

Hệ thống hóa đơn điện tử được phát triển toàn diện để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế số, bao gồm hóa đơn thương mại điện tử, hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền và quy định về trách nhiệm của các tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử.

Tăng cường quản lý thuế

Các quy định mới về chuyển dữ liệu hóa đơn, đối chiếu và kiểm tra thông tin giúp cơ quan thuế giám sát chặt chẽ hơn, hạn chế rủi ro gian lận và đảm bảo minh bạch trong quản lý thuế.

Đơn giản hóa thủ tục hành chính

Sửa đổi quy trình đăng ký, ngừng sử dụng hóa đơn điện tử và cấp chứng từ khấu trừ thuế cho cá nhân giúp giảm bớt gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý.

Cập nhật các thay đổi trong hoạt động kinh doanh

Các quy định mới bao quát các loại hình kinh doanh đặc thù như thương mại điện tử, casino, trò chơi điện tử có thưởng, bảo hiểm, cơ sở khám chữa bệnh, giúp hóa đơn điện tử phù hợp với thực tiễn đa dạng của thị trường.

Đảm bảo an ninh và bảo mật

Việc áp dụng công nghệ sinh trắc học trong đăng ký và quản lý hóa đơn điện tử cho thấy sự chú trọng đến bảo mật thông tin và an toàn dữ liệu trong môi trường số.

Nhìn chung, các điều chỉnh này giúp hệ thống hóa đơn điện tử vận hành hiệu quả hơn, đảm bảo minh bạch, thuận tiện cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế số và quản lý thuế hiện đại.

Kết luận

Nghị định số 123/2020/NĐ-CP đã đặt nền tảng cho khung pháp lý về hóa đơn điện tử, áp dụng từ ngày 1/7/2022. Quá trình triển khai cho thấy cần hoàn thiện thêm để phù hợp với thực tế kinh doanh và đáp ứng yêu cầu quản lý thuế trong nền kinh tế số. Chính vì vậy, Chính phủ đã ban hành các văn bản sửa đổi, bổ sung quan trọng, nổi bật là Nghị định số 41/2022/NĐ-CP và Nghị định số 70/2025/NĐ-CP.

Các văn bản này mang lại những thay đổi chi tiết về đối tượng áp dụng, định nghĩa, quy trình lập và quản lý hóa đơn điện tử, đồng thời bổ sung các quy định mới nhằm:

Hoàn thiện khung pháp lý: Bao quát hóa đơn thương mại điện tử, hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền, và trách nhiệm của các tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử.
Tăng cường quản lý thuế: Quy trình kiểm tra, đối chiếu thông tin và yêu cầu chuyển dữ liệu hóa đơn giúp cơ quan thuế giám sát chặt chẽ, hạn chế gian lận.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính: Sửa đổi quy trình đăng ký, ngừng sử dụng hóa đơn điện tử và cấp chứng từ khấu trừ thuế cho cá nhân giúp giảm gánh nặng cho doanh nghiệp và người dân.
Cập nhật hoạt động kinh doanh mới: Quy định bao quát các loại hình kinh doanh đặc thù như thương mại điện tử, casino, trò chơi điện tử có thưởng, bảo hiểm, cơ sở khám chữa bệnh.
Đảm bảo an ninh và bảo mật: Áp dụng công nghệ sinh trắc học trong đăng ký và quản lý hóa đơn điện tử, tăng cường bảo vệ thông tin trong môi trường số.

Nhìn chung, các thay đổi này giúp hệ thống hóa đơn điện tử vận hành hiệu quả hơn, đảm bảo minh bạch, thuận tiện cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế số và quản lý thuế hiện đại.

Để được tư vấn chi tiết về triển khai hóa đơn điện tử, quý doanh nghiệp có thể liên hệ MAN – Master Accountant Network qua dịch vụ kiểm toán chuyên nghiệp. Các chuyên gia của MAN sẽ hỗ trợ hướng dẫn áp dụng hóa đơn điện tử đúng quy định, tối ưu hóa quản lý thuế và giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp: