Các quy định cần biết về hóa đơn khi DNCX thanh lý tài sản vào nội địa

Việc thanh lý tài sản từ doanh nghiệp chế xuất (DNCX) vào thị trường nội địa là một nghiệp vụ quan trọng nhưng cũng dễ phát sinh rủi ro thuế và thủ tục nếu doanh nghiệp không nắm rõ các quy định liên quan đến hóa đơn và thủ tục hải quan.

Để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật, Cục Thuế đã ban hành Công văn số 326/CT-CS ngày 27/3/2025, hướng dẫn cụ thể cách lập và sử dụng hóa đơn trong trường hợp DNCX thanh lý tài sản vào nội địa.

DNCX thanh lý tài sản nội địa: Có cần xuất hóa đơn không?

Có. DNCX phải lập hóa đơn khi thực hiện thanh lý tài sản vào nội địa, bất kể là hàng hóa đã qua sử dụng, khấu hao hay vẫn còn mới. Đây là một giao dịch bán tài sản, phát sinh nghĩa vụ thuế và cần thực hiện theo quy định.

Ví dụ thực tế:

Công ty TNHH XYZ là DNCX, hiện thanh lý 3 máy in văn phòng cho Công ty ABC tại TP.HCM. Dù đây là tài sản cũ, không còn sử dụng, XYZ vẫn phải xuất hóa đơn bán hàng và làm thủ tục hải quan xuất khẩu tại chỗ.

Căn cứ pháp lý cần nắm rõ

Dưới đây là các văn bản pháp lý có liên quan trực tiếp đến hoạt động thanh lý tài sản vào nội địa của DNCX:

Văn bản	Nội dung chính
Nghị định 123/2020/NĐ-CP	Điều 2, 4, 8: Quy định về đối tượng sử dụng, nguyên tắc lập và loại hóa đơn phải sử dụng.
Nghị định 35/2022/NĐ-CP	Điều 26: Quy định riêng cho hoạt động của doanh nghiệp chế xuất.
Thông tư 38/2015/TT-BTC(sửa đổi bởi TT 39/2018/TT-BTC)	– Điều 79 khoản 2 điểm b: Hướng dẫn thanh lý hàng hóa của DNCX. – Điều 86: Hướng dẫn thủ tục hải quan với hàng hóa xuất nhập khẩu tại chỗ.
Công văn 2312/TCT-CS ngày 8/6/2023	Hướng dẫn cụ thể về hóa đơn khi DNCX thanh lý tài sản nội địa.
Công văn 326/CT-CS ngày 27/3/2025	Cập nhật, hướng dẫn chi tiết từ Cục Thuế TP.HCM về tình huống thực tế và áp dụng hóa đơn.

DNCX sử dụng loại hóa đơn nào khi thanh lý?

DNCX không được sử dụng hóa đơn GTGT, vì là doanh nghiệp thuộc khu chế xuất, áp dụng phương pháp trực tiếp và không chịu thuế giá trị gia tăng.

Trường hợp 1: DNCX có đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử

=> Sử dụng hóa đơn bán hàng điện tử.

Trường hợp 2: DNCX không có hóa đơn

=> Bên mua nội địa phải lập hóa đơn thay cho DNCX (theo Điều 4 Nghị định 123/2020/NĐ-CP).

Trên hóa đơn cần ghi rõ nội dung:

“Tài sản thanh lý từ doanh nghiệp chế xuất, không chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ.”

Thủ tục hải quan vẫn bắt buộc

Việc thanh lý phải thực hiện thủ tục hải quan xuất khẩu tại chỗ, căn cứ theo Điều 86 Thông tư 38/2015/TT-BTC. Dù là thanh lý tài sản, đây vẫn là hàng hóa đưa từ khu phi thuế quan ra thị trường nội địa nên bắt buộc thông quan.

Hồ sơ hải quan gồm: hợp đồng thanh lý, hóa đơn bán hàng, chứng từ thanh toán (nếu có), biên bản đánh giá chất lượng hoặc tình trạng tài sản (nếu cơ quan hải quan yêu cầu).

Những sai lầm thường gặp khi thanh lý tài sản DNCX

Sai sót	Hậu quả có thể gặp
Không làm thủ tục hải quan	Bị xử phạt hành chính, truy thu thuế nhập khẩu, GTGT nếu có.
Sử dụng hóa đơn GTGT	Vi phạm nguyên tắc kê khai thuế, bị cơ quan thuế bác bỏ chi phí.
Không xuất hóa đơn	Giao dịch không hợp lệ, bên mua không được ghi nhận chi phí hợp pháp.
Không ghi rõ “tài sản thanh lý từ DNCX” trên hóa đơn	Dễ bị truy xét khi kiểm tra thuế hoặc hải quan.

Một số lưu ý quan trọng

• Thanh lý nhiều loại tài sản → cần phân loại cụ thể trên hóa đơn (tên hàng, tình trạng, số lượng, đơn giá).

• DNCX nên lưu giữ hồ sơ thanh lý, quyết định hủy tài sản (nếu có), để chứng minh tính hợp lý của việc thanh lý.

• Bên mua cũng cần kê khai đầu vào đúng loại hóa đơn để tránh bị loại chi phí khi quyết toán thuế.

Kết luận & khuyến nghị

Thanh lý tài sản từ DNCX vào nội địa là hoạt động không thường xuyên, nhưng rủi ro cao nếu sai sót trong việc lập hóa đơn hoặc thực hiện thủ tục hải quan. Do đó, doanh nghiệp cần:

• Cập nhật đầy đủ các văn bản pháp lý liên quan

• Thực hiện đúng loại hóa đơn

• Làm đúng thủ tục hải quan xuất khẩu tại chỗ