Luật Việc làm năm 2025: 5 điểm mới mở rộng đối tượng đóng bảo hiểm thất nghiệp

Luật Việc làm số 74/2025/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 16/6/2025 đã có nhiều điều chỉnh quan trọng, đặc biệt là việc mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), áp dụng từ ngày 01/01/2026. Đây là bước tiến phù hợp với xu hướng phát triển thị trường lao động hiện đại, đồng bộ với Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024.

Mở rộng chính sách bảo hiểm thất nghiệp theo Luật Việc làm 2025

Theo Điều 37 Luật Việc làm năm 2025, các nhóm đối tượng sau đây sẽ bắt buộc tham gia BHTN từ năm 2026, thay vì chỉ giới hạn trong lao động có hợp đồng như trước đây:

1. Người lao động làm việc theo hợp đồng có trả công

Bao gồm các HĐLĐ:

• Không xác định thời hạn

• Xác định thời hạn từ 01 tháng trở lên

• Hợp đồng có tên gọi khác nhưng có nội dung thuê mướn, trả lương, có sự quản lý và giám sát

Luật quy định rõ: Dù hợp đồng được đặt tên là “hợp tác”, “cộng tác viên” hay bất kỳ cách gọi nào khác, miễn có đủ các yếu tố nói trên thì đều thuộc diện phải tham gia BHTN.

2. Người lao động làm việc không trọn thời gian nhưng có thu nhập

Nếu thu nhập hàng tháng của lao động không trọn thời gian bằng hoặc cao hơn mức lương tối thiểu dùng để làm căn cứ đóng BHXH, họ cũng thuộc diện bắt buộc đóng BHTN.

Điều này nhằm bao phủ nhóm lao động bán thời gian, thời vụ – vốn trước đây thường không có chính sách bảo hiểm đầy đủ.

3. Người làm việc theo hợp đồng làm việc trong khu vực nhà nước

Bao gồm viên chức, cán bộ theo chế độ hợp đồng làm việc, được quản lý theo Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.

4. Người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã có hưởng lương

Đây là điểm mới và nổi bật của Luật năm 2025. Những người quản lý doanh nghiệp như:

• Thành viên HĐQT

• Tổng Giám đốc, Giám đốc

• Thành viên Ban Kiểm soát, Kiểm soát viên

• Người đại diện phần vốn góp
  … nếu có hưởng lương, sẽ phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

5. Trường hợp đồng thời thuộc nhiều nhóm đối tượng

Nếu người lao động thuộc nhiều nhóm tham gia BHTN cùng lúc, thì chỉ phải đóng BHTN theo đối tượng đang tham gia BHXH bắt buộc.

Linh hoạt hơn về mức đóng bảo hiểm thất nghiệp

Bên cạnh việc mở rộng đối tượng, Luật Việc làm năm 2025 cũng sửa đổi quy định về mức đóng BHTN. Cụ thể:

Việc quy định “tối đa” thay vì mức cố định giúp nhà nước linh hoạt hơn trong điều chỉnh theo tình hình thực tế kinh tế – xã hội.

Bắt buộc chứng chỉ hành nghề quốc gia

Theo Điều 26 Luật Việc làm 2025, những nghề, công việc có ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn và sức khỏe của người lao động hoặc cộng đồng sẽ phải có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia.

Chính phủ sẽ ban hành danh mục nghề bắt buộc phải có chứng chỉ này. Đây là cơ sở để chuẩn hóa đội ngũ lao động, tăng khả năng di chuyển nghề nghiệp và đáp ứng yêu cầu hội nhập.

Một số điểm đáng chú ý khác trong Luật Việc làm năm 2025

• Chính sách hỗ trợ tạo việc làm: Nhà nước hỗ trợ vốn vay, hướng nghiệp, tư vấn cho nhóm yếu thế hoặc bị ảnh hưởng bởi chuyển đổi nghề.

• Phát triển kỹ năng nghề: Gắn đào tạo nghề với nhu cầu thị trường, tích hợp đào tạo chính quy và đào tạo lại.

• Hệ thống thông tin thị trường lao động: Tăng cường số hóa và công khai thông tin việc làm trên toàn quốc.

• Dịch vụ việc làm: Khuyến khích xã hội hóa dịch vụ, hỗ trợ khởi nghiệp và kết nối cung cầu lao động thông qua trung tâm việc làm công và tư.

Thời điểm hiệu lực và văn bản hết hiệu lực

• Luật Việc làm 2025 (số 74/2025/QH15) có hiệu lực từ 01/01/2026.

• Luật Việc làm số 38/2013/QH13 và các điều sửa đổi, bổ sung tại Luật số 41/2024/QH15 sẽ hết hiệu lực cùng thời điểm.

Kết luận

Luật Việc làm năm 2025 đã bổ sung, sửa đổi mạnh mẽ nhiều nội dung nhằm đáp ứng yêu cầu của một thị trường lao động năng động, đa dạng và có tính cạnh tranh cao. Trong đó, việc mở rộng đối tượng đóng bảo hiểm thất nghiệp không chỉ giúp tăng độ bao phủ chính sách an sinh xã hội mà còn khuyến khích người lao động làm việc chính thức, có kỹ năng và được bảo vệ tốt hơn trước biến động nghề nghiệp.

Nguồn tham khảo chính thức: LuatVietnam – Luật Việc làm năm 2025: Mở rộng đối tượng đóng bảo hiểm thất nghiệp