Doanh nghiệp đạt doanh thu trên 300 tỷ đồng sẽ chính thức thuộc diện kiểm toán bắt buộc từ 14/4/2025

Ngày 14/4/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 90/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 17/2012/NĐ-CP – văn bản quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kiểm toán độc lập. Trong đó, có một thay đổi quan trọng liên quan đến nghĩa vụ kiểm toán báo cáo tài chính hàng năm của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp quy mô lớn sẽ thuộc diện bắt buộc kiểm toán

Một trong những điểm mới đáng chú ý là việc bổ sung “doanh nghiệp khác có quy mô lớn” vào diện bắt buộc phải kiểm toán báo cáo tài chính hằng năm. Cụ thể, tại điểm đ khoản 1 Điều 15 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP (được sửa đổi tại Nghị định 90/2025/NĐ-CP), những doanh nghiệp có quy mô lớn sẽ buộc phải thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính, kể từ ngày Nghị định có hiệu lực.

Theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 37 Luật Kiểm toán độc lập, một doanh nghiệp được xác định là “có quy mô lớn” nếu thỏa mãn ít nhất 2 trong 3 tiêu chí sau:

Số lao động tham gia BHXH bình quân năm trên 200 người;
Tổng doanh thu của năm trên 300 tỷ đồng;
Tổng tài sản trên 100 tỷ đồng.

Như vậy, với các doanh nghiệp có doanh thu trên 300 tỷ đồng/năm, nếu đồng thời có trên 200 lao động hoặc tổng tài sản vượt 100 tỷ đồng, thì sẽ bắt buộc phải thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính – ngay cả khi không thuộc diện công ty đại chúng, tổ chức tín dụng hay doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài như trước đây.

Hướng dẫn cụ thể về cách xác định quy mô doanh nghiệp

Để đảm bảo tính thống nhất trong thực thi, khoản 7 Điều 15 (bổ sung tại khoản 2 Điều 1 của Nghị định 90/2025/NĐ-CP) đã quy định rõ cách xác định:

Số lao động bình quân năm được tính theo số người lao động tham gia BHXH bình quân trong năm tài chính;
Tổng doanh thu của năm bao gồm doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ theo báo cáo tài chính;
Tổng tài sản là tổng giá trị tài sản ghi nhận tại thời điểm kết thúc năm tài chính.

Những hướng dẫn này giúp doanh nghiệp dễ dàng tự xác định mình có thuộc diện bắt buộc kiểm toán hay không, từ đó chủ động thực hiện đúng nghĩa vụ pháp lý.

Nới lỏng thời hạn ký báo cáo kiểm toán liên tục

Bên cạnh việc mở rộng phạm vi đối tượng phải kiểm toán, Nghị định 90/2025/NĐ-CP còn có thay đổi đáng chú ý tại khoản 2 Điều 16 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP: kéo dài thời hạn kiểm toán viên hành nghề được phép ký báo cáo kiểm toán cho cùng một đơn vị lên tối đa 05 năm liên tục, thay vì 03 năm như quy định cũ.

Quy định mới này vừa đảm bảo tính ổn định trong hoạt động kiểm toán, vừa duy trì yếu tố độc lập và khách quan cần thiết trong hành nghề kiểm toán.

Doanh nghiệp cần chủ động rà soát và thực hiện

Với hiệu lực ngay từ ngày ký (14/4/2025), các doanh nghiệp, đặc biệt là những đơn vị có doanh thu từ 300 tỷ đồng trở lên, cần ngay lập tức rà soát quy mô hoạt động của mình để xác định trách nhiệm kiểm toán theo quy định mới.

Trường hợp doanh nghiệp thuộc diện bắt buộc kiểm toán nhưng không thực hiện đúng nghĩa vụ, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, bị nghi ngờ về tính minh bạch tài chính, hoặc gặp trở ngại trong quan hệ với đối tác, ngân hàng, cổ đông.

Bên cạnh đó, người đọc có thể liên hệ MAN – Master Accountant Network để nhận trao đổi và tư vấn nghiệp vụ giúp giải quyết các vấn đề nhanh chóng và chính xác thông qua: