Quy định mới về quyền xuất nhập khẩu của doanh nghiệp FDI

Ngày 4/7/2025, Cục Hải quan ban hành Công văn số 12554/CHQ-GSQL hướng dẫn cụ thể thủ tục hải quan đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Bài viết này tổng hợp các quy định quan trọng liên quan đến quyền xuất khẩu, nhập khẩu và hoạt động thương mại nội địa của doanh nghiệp FDI theo văn bản mới nhất.

Căn cứ pháp lý liên quan

Doanh nghiệp FDI khi thực hiện quyền xuất nhập khẩu cần tuân thủ hai văn bản quan trọng:

Nghị định 09/2018/NĐ-CP: Quy định chi tiết về quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu và phân phối của doanh nghiệp FDI.
Thông tư 38/2015/TT-BTC, được sửa đổi bởi Thông tư 39/2018/TT-BTC: Hướng dẫn về thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Nội dung chính trong hướng dẫn của Cục Hải quan

Phân biệt rõ các quyền thương mại

Theo quy định tại khoản 2, 3, 6 Điều 3 và Điều 7 của Nghị định 09/2018/NĐ-CP, các quyền sau là độc lập:

Quyền xuất khẩu: Doanh nghiệp FDI có thể thu mua hàng hóa tại Việt Nam để xuất khẩu ra nước ngoài, không được bán trong nước.
Quyền nhập khẩu: Doanh nghiệp được phép nhập hàng hóa và bán lại cho thương nhân nội địa.
Hoạt động phân phối (bán buôn): Muốn bán buôn nội địa, doanh nghiệp FDI cần đăng ký thêm giấy phép phân phối, không mặc định được thực hiện khi có quyền nhập khẩu.

Việc nhập hàng về và bán lại trên thị trường Việt Nam phải kèm quyền phân phối – điều này nhiều doanh nghiệp đang hiểu sai, dẫn đến vi phạm.

Thủ tục hải quan cho hàng hóa FDI

Cục Hải quan hướng dẫn doanh nghiệp FDI thực hiện thủ tục hải quan theo Điều 87 Thông tư 38/2015/TT-BTC:

Đăng ký tờ khai hải quan điện tử qua hệ thống VNACCS/VCIS
Hồ sơ gồm: hợp đồng, hóa đơn thương mại, vận đơn, giấy chứng nhận xuất xứ (nếu có)
Hoạt động xuất nhập khẩu phải phù hợp mục tiêu ghi trong giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và đăng ký doanh nghiệp

Một số lưu ý dành cho doanh nghiệp FDI

Không đồng nhất quyền nhập khẩu với phân phối nội địa

Doanh nghiệp cần phân biệt rõ ràng: nhập khẩu không đồng nghĩa với được quyền phân phối. Trường hợp chưa có quyền phân phối mà thực hiện bán hàng nhập khẩu cho khách tại Việt Nam là trái luật và có thể bị xử phạt.

Hoạt động phải đúng với đăng ký đầu tư

Tất cả hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp FDI phải đúng với ngành nghề đã đăng ký trong giấy chứng nhận đầu tư và giấy phép kinh doanh. Nếu có phát sinh hoạt động ngoài phạm vi, doanh nghiệp cần bổ sung, điều chỉnh giấy phép theo quy định.

Kiểm tra chuyên ngành nếu có

Với các loại hàng hóa thuộc danh mục kiểm tra chuyên ngành (thiết bị y tế, thực phẩm chức năng, hóa chất…), doanh nghiệp cần chuẩn bị thêm giấy tờ liên quan và thực hiện kiểm tra tại cơ quan chuyên ngành trước khi thông quan.

Tham khảo công văn và nguồn chính thức

Doanh nghiệp có thể đọc chi tiết công văn và tổng hợp các quy định pháp luật liên quan tại: LuatVietnam

Kết luận

Việc thực hiện quyền xuất khẩu, nhập khẩu đối với doanh nghiệp FDI tại Việt Nam phải tuân thủ nghiêm ngặt theo quy định của Nghị định 09/2018/NĐ-CP và Thông tư 38/2015/TT-BTC. Cục Hải quan đã cụ thể hóa các thủ tục để doanh nghiệp triển khai minh bạch, tránh rủi ro pháp lý trong quá trình hoạt động. Các doanh nghiệp FDI cần cập nhật thường xuyên để đảm bảo hoạt động đúng pháp luật và tối ưu hiệu quả kinh doanh.