Khám phá dịch vụ phi kiểm toán: Xu hướng quản trị tài chính hiện đại doanh nghiệp không nên bỏ lỡ

Dịch vụ phi kiểm toán đang trở thành xu hướng chiến lược trong ngành kiểm toán – kế toán hiện đại, khi doanh nghiệp ngày càng chú trọng tới việc tối ưu quản trị rủi ro, nâng cao tuân thủ và minh bạch tài chính ngoài phạm vi kiểm toán báo cáo tài chính truyền thống. Tại MAN – Master Accountant Network, các chuyên gia sở hữu bề dày kinh nghiệm thực tiễn và chứng chỉ quốc tế (ACCA, CPA, CIA) mang đến giải pháp dịch vụ phi kiểm toán toàn diện: từ tư vấn hệ thống kiểm soát nội bộ, rà soát tuân thủ pháp lý, đến đánh giá hoạt động và quản trị rủi ro doanh nghiệp. Đây không chỉ là dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật, mà còn là công cụ chiến lược giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị, củng cố niềm tin với nhà đầu tư và cơ quan quản lý.

Dịch vụ phi kiểm toán là gì?

Dịch vụ phi kiểm toán (Non-Audit Services) là nhóm dịch vụ được cung cấp bởi các công ty kiểm toán độc lập nhưng không nằm trong phạm vi kiểm toán báo cáo tài chính. Mục tiêu của các dịch vụ này là nâng cao hiệu quả quản trị, kiểm soát nội bộ, và hỗ trợ ra quyết định tài chính chính xác hơn.

Các dịch vụ kiểm toán tại MAN – Master Accountant Network bao gồm: 

• Tư vấn thuế và quản lý rủi ro thuế
• Thiết kế, đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ
• Định giá doanh nghiệp, thẩm định tài chính
• Tư vấn chuyển giá và lập Hồ sơ giao dịch liên kết
• Đào tạo, huấn luyện nhân sự kế toán – tài chính

Không giống như dịch vụ kiểm toán, dịch vụ phi kiểm toán tập trung vào cải thiện quy trình và năng lực vận hành nội bộ, giúp doanh nghiệp giải quyết các vấn đề phức tạp trong kế toán. 

Vai trò và lợi ích của dịch vụ phi kiểm toán

Trong nền kinh tế số, nơi dữ liệu và quyết định tài chính phải được đưa ra nhanh chóng, dịch vụ phi kiểm toán mang lại 04 nhóm giá trị nổi bật:

Tăng cường kiểm soát nội bộ và quản trị rủi ro

Doanh nghiệp được hỗ trợ xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ, giúp giảm thiểu rủi ro gian lận, sai sót và thất thoát tài chính. Điều này đặc biệt quan trọng với các doanh nghiệp đang tăng trưởng nhanh, có cơ cấu quản lý phức tạp hoặc nhiều đơn vị thành viên.

Hỗ trợ ra quyết định Tài chính hiệu quả

Thông qua các báo cáo phân tích chuyên sâu và đánh giá hiệu quả hoạt động, doanh nghiệp có cơ sở rõ ràng để hoạch định chiến lược, dự báo dòng tiền và kiểm soát chi phí kiểm toán nội bộ hay chi phí quản lý khác.

Tối ưu tuân thủ pháp luật và thuế

Dịch vụ phi kiểm toán như tư vấn thuế, xác định giá chuyển nhượng, kê khai giao dịch liên kết giúp doanh nghiệp tránh được rủi ro bị xử phạt hành chính hoặc truy thu thuế, đồng thời tối ưu hóa giá thuế kiểm toán độc lập thông qua tuân thủ chuẩn mực và quy định quốc tế.

Nâng cao uy tín và minh bạch Tài chính

Doanh nghiệp được hỗ trợ xây dựng hồ sơ minh bạch, dễ dàng tiếp cận đối tác, ngân hàng và nhà đầu tư. Đây là yếu tố quan trọng khi niềm tin của thị trường ngày càng dựa trên tính trung thực, chuyên nghiệp và kiểm chứng được.

Phân biệt giữa dịch vụ kiểm toán và dịch vụ phi kiểm toán

Để làm rõ sự khác biệt giữa dịch vụ kiểm toán và dịch vụ phi kiểm toán, có thể xem xét các tiêu chí cơ bản về mục tiêu, phạm vi, độc lập nghề nghiệp, đầu ra, chi phí và ví dụ điển hình. Bảng dưới đây tổng hợp những điểm khác biệt cốt lõi giữa hai loại dịch vụ, giúp doanh nghiệp lựa chọn giải pháp phù hợp với nhu cầu quản trị và tuân thủ pháp lý.

Bảng: So sánh dịch vụ kiểm toán và dịch vụ phi kiểm toán.

Tiêu chí	Dịch vụ kiểm toán	Dịch vụ phi kiểm toán
Mục tiêu	Đưa ra ý kiến về Báo cáo tài chính.	Nâng cao hiệu quả, tư vấn và cải tiến hệ thống.
Phạm vi	Kiểm toán Báo cáo tài chính, tuân thủ, hoạt động.	Tư vấn thuế, định giá, kiểm soát nội bộ và quản trị rủi ro.
Độc lập nghề nghiệp	Bắt buộc tuyệt đối.	Phải đảm bảo không ảnh hưởng tới tính độc lập.
Đầu ra	Báo cáo kiểm toán.	Báo cáo tư vấn, khuyến nghị và Hồ sơ phân tích.
Chi phí	Phí kiểm toán Báo cáo tài chính.	Tùy theo phạm vi tư vấn, khối lượng công việc.
Trọng tâm	Dữ liệu các kỳ trước đó, tính pháp lý của Báo cáo tài chính.	Dữ liệu hiện tại, tương lai và hiệu quả hoạt động.

Với bảng so sánh trên, có thể thấy rõ rằng dịch vụ phi kiểm toán không thay thế kiểm toán truyền thống mà bổ sung, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tối ưu hệ thống quản trị, kiểm soát nội bộ và ra quyết định chiến lược. Sự khác biệt về mục tiêu, phạm vi và đầu ra nhấn mạnh rằng việc lựa chọn kết hợp cả hai loại dịch vụ sẽ giúp doanh nghiệp vừa đảm bảo tuân thủ pháp lý, vừa nâng cao hiệu quả hoạt động và minh bạch tài chính.

Các loại hình dịch vụ phi kiểm toán phổ biến hiện nay

Năm 2025, nhu cầu về các dịch vụ phi kiểm toán chuyên biệt tăng cao, đặc biệt là các dịch vụ giúp doanh nghiệp đối phó với sự phức tạp của luật pháp và tối ưu hóa hoạt động.

Dịch vụ tư vấn thuế và quyết toán thuế

Đây là một trong những loại dịch vụ phi kiểm toán phổ biến, nhất là trong khoảng thời gian cuối năm khi tất cả doanh nghiệp đều phải thực hiện kê khai thuế và quyết toán thuế.

• Tư vấn thuế định kỳ: Cập nhật các thay đổi mới nhất về luật thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN).
• Hỗ trợ Quyết toán Thuế: Chuẩn bị hồ sơ, rà soát dữ liệu kế toán để đối phó với quá trình thanh tra, kiểm tra thuế, đảm bảo doanh nghiệp không bị phạt oan hoặc bỏ lỡ các ưu đãi thuế hợp pháp. Việc sử dụng dịch vụ phi kiểm toán giúp các công ty yên tâm về mặt tuân thủ.

Tuy nhiên, việc đảm bảo tuân thủ thuế và xử lý quyết toán thuế thành công chỉ mới là một nửa của bức tranh quản trị rủi ro. Để có cái nhìn toàn diện và chuyên sâu hơn về sức khỏe tài chính nội bộ, kịp thời phát hiện các lỗ hổng kiểm soát trước khi chúng gây ra tổn thất, doanh nghiệp cần đến một công cụ đánh giá chính xác hơn, đó chính là Dịch vụ soát xét Báo cáo Tài chính hoặc Nội Bộ

Dịch vụ soát xét Báo cáo Tài chính hoặc nội bộ

Soát xét là một hình thức đánh giá ở mức độ thấp hơn kiểm toán, giúp ban lãnh đạo có cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính của công ty một cách kịp thời.

• Soát xét Báo cáo Tài chính: Thực hiện các thủ tục phân tích và phỏng vấn để đảm bảo Báo cáo Tài chính không có sai sót trọng yếu.
• Soát xét Kiểm soát Nội bộ: Đánh giá các quy trình nghiệp vụ (mua hàng, bán hàng, tiền lương,…) để phát hiện lỗ hổng, giảm thiểu rủi ro gian lận và nâng cao tính hiệu quả của hệ thống kiểm soát.

Dù Dịch vụ Soát xét là giải pháp lý tưởng để củng cố hệ thống kiểm soát và tài chính nội bộ, nhưng các doanh nghiệp có giao dịch xuyên biên giới hay giao dịch liên kết lại phải đối mặt với một rào cản pháp lý phức tạp hơn nhiều. Để bảo vệ doanh nghiệp khỏi các rủi ro truy thu thuế quốc tế và phạt nặng, sự chuyên sâu của Dịch vụ tư vấn Chuyển giá là vô cùng thiết yếu.

Dịch vụ tư vấn Chuyển giá

Với sự gia tăng của các công ty đa quốc gia và quy định chuyển giá ngày càng nghiêm ngặt, dịch vụ phi kiểm toán về chuyển giá là cực kỳ thiết yếu.

• Lập Hồ sơ Chuyển giá: Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ xác định giá thị trường, tránh các điều chỉnh giá chuyển giao và các khoản phạt lớn từ cơ quan thuế.
• Phân tích so sánh: Đánh giá giao dịch liên kết dựa trên nguyên tắc giao dịch độc lập, củng cố tính pháp lý cho các hoạt động kinh doanh quốc tế.

Mặc dù việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định Chuyển giá giúp doanh nghiệp vững vàng trước các rào cản thuế quốc tế, nhưng hiệu quả kinh doanh và khả năng tăng trưởng bền vững lại phụ thuộc vào năng lực quản trị nội bộ mạnh mẽ. Chính vì vậy, để chuyển đổi dữ liệu tài chính thành các quyết định chiến lược có giá trị, dịch vụ phi kiểm toán còn mở rộng sang mảng Định giá doanh nghiệp và Kế toán Quản trị.

Định giá doanh nghiệp và thẩm định tài chính 

Khi doanh nghiệp chuẩn bị cho các giao dịch lớn như M&A, huy động vốn, hoặc thoái vốn, các dịch vụ phi kiểm toán này đóng vai trò quyết định.

• Định giá Doanh nghiệp: Xác định giá trị thực tế của công ty bằng các phương pháp khoa học (DCF, so sánh…) để phục vụ mục đích mua bán, góp vốn, hoặc giải quyết tranh chấp.
• Thẩm định Tài chính (Due Diligence): Tiến hành kiểm tra chuyên sâu các khía cạnh tài chính, pháp lý, và vận hành của mục tiêu M&A, giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định dựa trên cơ sở dữ liệu đáng tin cậy nhất.

Tuy nhiên, giá trị doanh nghiệp được xác định thông qua Định giá hoặc Thẩm định tài chính chỉ là bức tranh tại một thời điểm. Để chuyển đổi tiềm năng này thành hiệu suất thực tế hàng ngày, đảm bảo tăng trưởng bền vững và đáp ứng yêu cầu minh bạch mới, doanh nghiệp cần một công cụ quản trị nội bộ liên tục và toàn diện hơn như Kế toán Quản trị và các tiêu chuẩn báo cáo phi tài chính.

Dịch vụ Kế toán Quản trị và Lập Báo cáo ESG

Dịch vụ phi kiểm toán đang mở rộng sang lĩnh vực phi tài chính, như Báo cáo Phát triển Bền vững (ESG – Environmental, Social, Governance).

• Lập Báo cáo Quản trị: Thiết lập hệ thống báo cáo hiệu suất (KPIs), phân tích chi phí, và lập ngân sách giúp ban lãnh đạo đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu.
• Tư vấn Báo cáo ESG: Hỗ trợ thu thập dữ liệu và lập báo cáo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường và xã hội, một yếu tố ngày càng quan trọng để thu hút vốn đầu tư.

Tóm lại, các dịch vụ như Kế toán Quản trị hay Báo cáo ESG cung cấp công cụ và lộ trình cho sự phát triển. Tuy nhiên, nền tảng cho sự tăng trưởng bền vững luôn nằm ở yếu tố con người. Để đảm bảo mọi hệ thống quản trị mới (từ kiểm soát nội bộ đến tối ưu thuế) được vận hành hiệu quả và liên tục, dịch vụ phi kiểm toán phải hoàn thiện bằng cách bồi dưỡng năng lực nội tại của đội ngũ, thông qua các chương trình Đào tạo và Huấn luyện nhân sự Kế toán – Tài chính chuyên sâu.

 Đào Tạo và Huấn Luyện Nhân Sự Kế Toán – Tài Chính

Nhân sự chất lượng là nền tảng của quản trị hiệu quả. Dịch vụ phi kiểm toán bao gồm việc nâng cao năng lực đội ngũ nội bộ:

• Đào tạo chuyên sâu: Tổ chức các khóa huấn luyện về IFRS, kế toán quản trị, thuế phức tạp, hoặc các chủ đề chuyên biệt khác theo yêu cầu của doanh nghiệp.
• Cập nhật kiến thức: Giúp nhân sự nội bộ nhanh chóng nắm bắt các thay đổi mới nhất về luật pháp và chuẩn mực kế toán, giảm thiểu phụ thuộc vào bên ngoài trong tương lai.

Sau khi nắm rõ nội dung, phạm vi và giá trị cốt lõi của từng dịch vụ phi kiểm toán, việc lựa chọn đúng đối tác không chỉ đảm bảo chất lượng tư vấn, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến mức độ độc lập, tính bảo mật và hiệu quả triển khai trong toàn bộ quá trình hỗ trợ doanh nghiệp.

Những tiêu chí lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ phi kiểm toán uy tín

Để đảm bảo hiệu quả và tránh xung đột lợi ích, doanh nghiệp nên xem xét kỹ 5 tiêu chí cốt lõi sau trước khi lựa chọn đối tác:

• Giấy phép hành nghề và chứng nhận chuyên môn như CPA, ACCA, VACPA.
• Kinh nghiệm triển khai trong ngành tương tự
• Minh bạch về giá và phạm vi dịch vụ
• Cam kết bảo mật thông tin khách hàng
• Hệ thống quản trị chất lượng nội bộ và đánh giá độc lập

MAN – Master Accountant Network đáp ứng đầy đủ các yếu tố trên, với quy trình kiểm soát hai lớp, bảo mật ISO 27001 và đội ngũ chuyên môn đa lĩnh vực.

Chi phí và yếu tố ảnh hưởng đến dịch vụ phi kiểm toán

Mức chi phí dịch vụ phi kiểm toán thường phụ thuộc vào:

• Phạm vi và độ phức tạp công việc
• Quy mô doanh nghiệp và lĩnh vực hoạt động
• Số lượng tài liệu, dữ liệu cần phân tích
• Thời hạn thực hiện và yêu cầu đặc thù

Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp chọn kết hợp dịch vụ kiểm toán giá rẻ với gói tư vấn phi kiểm toán chuyên sâu để tiết kiệm ngân sách mà vẫn đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, cần cân nhắc kỹ, tránh lựa chọn đơn vị thiếu chứng nhận hoặc không đảm bảo tính độc lập nghề nghiệp.

Kết luận

Năm 2025, thành công của doanh nghiệp không chỉ đo lường bằng doanh thu mà còn bằng sự bền vững và tuân thủ. Việc chủ động tìm kiếm các giải pháp từ dịch vụ phi kiểm toán giúp doanh nghiệp không chỉ sống sót mà còn phát triển mạnh mẽ trong một thị trường ngày càng cạnh tranh. Dịch vụ phi kiểm toán không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là giải pháp chiến lược giúp doanh nghiệp nâng tầm quản trị, tối ưu chi phí và đảm bảo tuân thủ pháp lý.

Liên hệ ngay MAN – Master Accountant Network để nhận báo giá và giải pháp dịch vụ phi kiểm toán phù hợp cho doanh nghiệp của bạn.

Thông tin liên hệ MAN – Master Accountant Network

• Địa chỉ: Số 19A, đường 43, phường Tân Thuận, TP. Hồ Chí Minh
• Mobile / Zalo: 0903 963 163 – 0903 428 622
• Email: man@man.net.vn

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

Dịch vụ phi kiểm toán có vi phạm tính độc lập nghề nghiệp không?

Không, nếu được triển khai tách biệt và tuân thủ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, có chính sách “firewall” giữa bộ phận kiểm toán và tư vấn.

Chi phí dịch vụ phi kiểm toán được tính thế nào?

Tùy vào quy mô, phạm vi và thời gian dự án; thông thường được báo giá sau khi đánh giá sơ bộ hồ sơ và nhu cầu của khách hàng.

Tại sao nên chọn MAN – Master Accountant Network?

Vì MAN - Master Accountant Network có đội ngũ chuyên gia được chứng nhận quốc tế, kinh nghiệm thực tế đa ngành, và cam kết bảo mật tuyệt đối thông tin doanh nghiệp