Vay cổ đông lãi suất 0% sẽ bị ấn định thuế

Việc doanh nghiệp (DN) vay vốn từ cổ đông/chủ sở hữu với lãi suất 0% là một giao dịch phổ biến nhưng đang đứng trước rủi ro thuế lớn. Cục Thuế tỉnh Vĩnh Long, thông qua Công văn số 1539/VLO-QLDN3 ngày 02/12/2025, đã cảnh báo rõ ràng về nguy cơ bị cơ quan thuế ấn định chi phí lãi vay theo giá thị trường đối với các giao dịch này.

Tải ngay tóm tắt bài viết tại đây

Ba Rủi Ro Thuế Cốt Lõi Khi Vay Lãi Suất 0%

Công văn 1539 của Thuế Vĩnh Long khẳng định ba vấn đề pháp lý khi công ty vay tiền cổ đông cá nhân với lãi suất 0%:

Giao dịch Liên kết (GDLK): Nếu cổ đông có quan hệ điều hành/kiểm soát hoặc có quan hệ thân thích và số tiền vay chiếm ít nhất 10% vốn góp, giao dịch này là GDLK (theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP).
Ấn định Thuế (Áp dụng Giá Thị trường): Giao dịch vay 0% bị coi là không theo giá thị trường và có thể bị ấn định lãi suất theo Luật Quản lý thuế (áp dụng cho mọi trường hợp có hoặc không có GDLK).
Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN): Cổ đông bị ấn định thu nhập từ đầu tư vốn, phải chịu thuế TNCN 5%.

Hậu Quả Của Việc Ấn Định Lãi Suất Theo Thị Trường

Khi cơ quan thuế ấn định một mức lãi suất theo giá thị trường (ví dụ: 8%/năm) cho khoản vay 0%, doanh nghiệp và cổ đông phải chịu hai hậu quả chính:

Rủi Ro Thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN)

Khoản vay 0% bị điều chỉnh để khớp với mức lãi suất thị trường.

Tăng Thu nhập chịu thuế: Công ty sẽ bị điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế TNDN bằng đúng phần chi phí lãi vay bị ấn định này (vì công ty đáng lẽ phải ghi nhận chi phí lãi vay nhưng đã không làm).
Truy thu thuế TNDN: Công ty phải nộp bổ sung thuế TNDN và bị tính phạt chậm nộp.

Rủi Ro Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN)

Phần lãi vay bị ấn định được xem là Thu nhập từ đầu tư vốn của cổ đông (theo Điều 10 Thông tư 111/2013/TT-BTC).

Thuế suất áp dụng: Cổ đông phải chịu thuế TNCN với mức 5% trên toàn bộ khoản lãi vay bị ấn định.
Trách nhiệm khấu trừ: Công ty (bên đi vay) chịu trách nhiệm khấu trừ 5% này và nộp cho cơ quan thuế. Nếu công ty không khấu trừ, công ty sẽ bị phạt hành chính và truy thu.

Khuyến Nghị Phòng Tránh Rủi Ro

Để đảm bảo tuân thủ thuế và tránh bị ấn định, doanh nghiệp nên thực hiện các biện pháp sau:

Rủi Ro	Hậu Quả Chính	Khuyến Nghị Quan Trọng
Giao dịch Vay	Bị ấn định Lãi suất và bị truy thu TNDN/TNCN.	Thỏa thuận mức lãi suất theo thị trường (Lãi suất huy động của NHTM + biên độ hợp lý).
GDLK	Bị kiểm tra theo quy định chống chuyển giá.	Rà soát và đảm bảo khoản vay không vượt quá 10% vốn góp nếu cổ đông là bên điều hành/kiểm soát.
Nghĩa vụ TNCN	Công ty bị phạt vì không khấu trừ thuế.	Nếu áp dụng lãi suất, công ty phải khấu trừ 5% TNCN trên khoản lãi vay trước khi chi trả cho cổ đông.

Tóm lại, giao dịch vay cổ đông lãi suất 0% đã được xếp vào nhóm giao dịch không theo giá thị trường, bắt buộc phải điều chỉnh về mức hợp lý để tránh bị ấn định và truy thu thuế TNDN/TNCN.

Thông tin liên hệ MAN – Master Accountant Network

Địa chỉ: Số 19A, đường 43, phường Tân Thuận, TP. Hồ Chí Minh
Mobile/Zalo: 0903 963 163 – 0903 428 622
Email: man@man.net.vn

Phụ trách sản xuất nội dung bởi: Ông Lê Hoàng Tuyên – Sáng lập viên (Founder) & CEO MAN – Master Accountant Network, Kiểm toán viên CPA Việt Nam với hơn 30 năm kinh nghiệm trong ngành Kế toán, Kiểm toán và Tư vấn Tài chính.