Từ ngày 01/01/2026, chính sách quản lý thuế đối với Hộ kinh doanh cá thể (HKD) tại Việt Nam sẽ chuyển mình mạnh mẽ, với trọng tâm là chấm dứt phương pháp thuế khoán và áp dụng phương pháp tự kê khai theo doanh thu thực tế. Thay đổi này, được cụ thể hóa trong Luật Thuế GTGT 2024 và các dự thảo liên quan, nhằm mục tiêu tăng cường sự minh bạch và công bằng trong hệ thống thuế quốc gia.
Bài viết này tổng hợp và phân tích những điểm cốt lõi, cung cấp lộ trình chuẩn bị chi tiết cho các HKD.
Xem thêm bài viết:Dịch vụ kế toán thuế trọn gói cho cá nhân và hộ kinh doanh
| Tải về tóm tắt bài viết |
Phân tích chuyên sâu về lộ trình xóa bỏ thuế khoán và các yêu cầu về hóa đơn, chứng từ theo luật mới

Xóa bỏ thuế khoán và điều chỉnh ngưỡng miễn thuế
1. Thay đổi phương pháp nộp thuế cơ bản:
| Phương pháp | Giai đoạn hiện tại (Đến 31/12/2025) | Giai đoạn chuyển đổi (Từ 01/01/2026) |
|---|---|---|
| Phương pháp | Thuế khoán (ấn định doanh thu và số thuế) | Thuế kê khai (tự tính, tự nộp theo doanh thu thực tế). |
| Yêu cầu | Ghi chép đơn giản hoặc không bắt buộc | Bắt buộc kê khai định kỳ (theo tháng/quý) và lưu trữ đầy đủ chứng từ, hóa đơn. |
2. Nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế GTGT và TNCN:
Ngưỡng doanh thu để xác định HKD không phải nộp Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) đã được điều chỉnh theo Luật Thuế GTGT số 20/2024/QH15.
| Mốc thời gian | Ngưỡng miễn thuế GTGT & TNCN | Căn cứ pháp lý |
|---|---|---|
| Đến 31/12/2025 | Doanh thu ≤ 100 triệu đồng/năm | Nghị định 126/2020/NĐ-CP |
| Từ 01/01/2026 | Doanh thu ≤ 200 triệu đồng/năm | Luật Thuế GTGT 2024 |
- Nhóm chịu tác động lớn: Các HKD có doanh thu từ trên 200 triệu đồng/năm đến 3 tỷ đồng/năm sẽ phải thực hiện kê khai và nộp thuế đầy đủ theo tỷ lệ trên doanh thu.
- Nguyên tắc tính thuế (Không đổi): Thuế HKD kê khai vẫn được tính theo Tỷ lệ % trên doanh thu (không trừ chi phí đầu vào như doanh nghiệp). Ví dụ: Ngành dịch vụ chịu tỷ lệ 5% TNCN + 3% GTGT (tổng 8% trên doanh thu).
Yêu cầu bắt buộc về hóa đơn đầu vào – đầu ra
Việc chuyển sang kê khai đồng nghĩa với việc cơ quan thuế sẽ siết chặt quản lý theo nguyên tắc Khớp nối đầu vào – đầu ra để xác minh tính thực tế của hoạt động kinh doanh.
1. Rủi ro khi thiếu đầu vào:
Nếu HKD liên tục xuất hóa đơn đầu ra (doanh thu) mà hóa đơn đầu vào (chi phí) quá thấp hoặc không có, cơ quan thuế có thể:
- Nghi ngờ HKD kê khai thiếu doanh thu.
- Thực hiện kiểm tra thuế chuyên sâu.
- Thực hiện ấn định doanh thu và mức thuế phải nộp.
2. Quy định về chứng từ đầu vào hợp lệ:
HKD cần thu thập hóa đơn, chứng từ cho các khoản chi phí:
- Hóa đơn bắt buộc (GTGT): Hóa đơn từ các nhà cung cấp là doanh nghiệp, siêu thị (mua nguyên vật liệu, thiết bị, dịch vụ thuê ngoài).
- Chi phí thuê mặt bằng: Yêu cầu chủ nhà (nếu có) phải xuất hóa đơn hoặc thực hiện nghĩa vụ thuế cho khoản thu nhập từ cho thuê.
- Mua hàng không có hóa đơn (Chợ truyền thống): HKD được phép lập Bảng kê mua hàng (Mẫu 01/TNDN) kèm theo chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt (ví dụ: chuyển khoản) để hợp thức hóa.
Lộ trình và chi phí triển khai hóa đơn điện tử
HKD phải sử dụng Hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế cho mọi giao dịch.
| Bước | Nội dung | Chi tiết |
|---|---|---|
| 1. Đăng ký | Nộp hồ sơ tại chi cục thuế | Đăng ký sử dụng Hóa đơn điện tử có mã. |
| 2. Phần mềm | Hợp đồng với nhà cung cấp | Ký hợp đồng với đơn vị uy tín (MISA, VNPT, Viettel…). Chi phí phần mềm ước tính 300.000 – 500.000 VNĐ/năm. |
| 3. Phê duyệt | Cấp tài khoản và mật khẩu | Cơ quan thuế cấp tài khoản để HKD bắt đầu truy cập và xuất hóa đơn. |
Cập nhật quan trọng về thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
Điểm thay đổi lớn nhất đối với Thuế TNCN (người lao động) là điều chỉnh mức Giảm trừ gia cảnh (GTC), dự kiến áp dụng từ 2026:
- Tăng mức GTC cho bản thân: Nâng lên 15.500.000 VNĐ/tháng (tăng từ 11 triệu đồng).
- Tăng mức GTC cho người phụ thuộc: Nâng lên 6.200.000 VNĐ/tháng (tăng từ 4.4 triệu đồng).
Hành động chuẩn bị trước 2026
Để tránh rủi ro bị truy thu thuế hoặc bị phạt hành chính, HKD cần:
- Số hóa hoạt động: Chuyển đổi sang sử dụng phần mềm quản lý bán hàng và hóa đơn điện tử ngay từ bây giờ.
- Lưu trữ chứng từ: Thiết lập hệ thống lưu trữ toàn bộ hóa đơn đầu vào, kể cả các chứng từ giao dịch qua tài khoản ngân hàng.
- Tối ưu hóa chi phí: Tính toán lại giá thành và lợi nhuận gộp, đảm bảo mô hình kinh doanh vẫn hiệu quả khi phải kê khai doanh thu thực tế.
- Minh bạch dòng tiền: Hạn chế giao dịch tiền mặt, ưu tiên thanh toán qua ngân hàng để dễ dàng chứng minh nguồn gốc giao dịch.
Nguồn tham chiếu chính thức
- Luật Thuế Giá trị gia tăng số 20/2024/QH15: Quy định về nâng ngưỡng miễn thuế lên 200 triệu đồng/năm.
- Quy định chi tiết về quản lý thuế: Nghị định 126/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Quản lý thuế
- Quy định về việc xóa bỏ Thuế Khoán: Công văn số 212476/CP-KTTH về việc xóa bỏ thuế khoán
- Về mẫu Bảng kê mua hàng: Mẫu bảng kê mua hàng hóa, dịch vụ mua vào không có hóa đơn
- VTV News – Chi tiết lộ trình xóa bỏ thuế khoán: Cụ thể hóa lộ trình xóa bỏ thuế khoán từ ngày 1/1/2026
- VTV News – Thay đổi mức giảm trừ gia cảnh: Tăng mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân
- Dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (sửa đổi).
Ban biên tập MAN – Master Accountant Network

Nội dung liên quan
Tin tức
Kiểm toán Tin tức
Tin tức
Tin tức Kế toán - Thuế
Kiểm toán Tin tức
Kế toán - Thuế Tin tức