Hiểu rõ về đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam và Luật Đầu tư số 61/2020/QH14

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã trở thành một trong những yếu tố quan trọng nhất trong sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Nhờ vào FDI, nền kinh tế đất nước đã có những bước tiến vượt bậc, thu hút vốn đầu tư và công nghệ hiện đại từ các quốc gia khác. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về FDI, đặc điểm và tác động của nó, cũng như quy định của Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 liên quan đến cá nhân và tổ chức nước ngoài mua lại công ty có vốn Việt Nam.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài là gì?

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được hiểu là hình thức đầu tư mà một cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài đầu tư vào một quốc gia khác nhằm mục đích thiết lập hoặc mở rộng hoạt động kinh doanh. FDI thường được thực hiện thông qua việc góp vốn, mua cổ phần, hoặc mua lại một phần hoặc toàn bộ công ty tại quốc gia sở tại. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho nhà đầu tư mà còn đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế địa phương.

Các hình thức FDI

1. Góp vốn: Nhà đầu tư nước ngoài có thể góp vốn vào công ty trong nước để nhận cổ phần hoặc quyền sở hữu.
2. Mua cổ phần: Nhà đầu tư có thể mua cổ phần của công ty tại Việt Nam, từ đó nắm giữ quyền kiểm soát hoặc ảnh hưởng đến hoạt động của công ty.
3. Mua lại doanh nghiệp: Nhà đầu tư có thể mua lại toàn bộ hoặc một phần lớn doanh nghiệp có vốn Việt Nam.

Luật đầu tư số 61/2020/QH14 và trường hợp tư vấn cá nhân người nước ngoài hoặc tổ chức nước ngoài

Quy định về FDI theo Luật Đầu tư

Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 quy định rõ ràng về các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài, bao gồm việc mua lại công ty có vốn Việt Nam. Theo đó, việc cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài thực hiện các giao dịch như góp vốn, mua cổ phần, hoặc mua phần vốn góp đều được coi là hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài. 

Tài liệu: Luật Đầu tư số 61/2020/QH14

Những phần cần chú ý khi thực hiện đầu tư trực tiếp nước ngoài

Căn cứ Theo Luật Đầu tư số 61/2020/QH14, việc người nước ngoài mua lại công ty Việt Nam thông qua hình thức góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp được coi là đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).

Trong đó, tại Điều 9 Luật Đầu tư quy định rõ một trong các hình thức đầu tư trực tiếp là: “Góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào tổ chức kinh tế”. Để thực hiện quá trình này, các nhà đầu tư cần tuân thủ những điều quan trọng như sau:

1. Thương thảo và ký kết hợp đồng chuyển nhượng

• Soạn thảo hợp đồng chuyển nhượng vốn góp/cổ phần.
• Thực hiện thẩm định pháp lý (Due Diligence) đối với doanh nghiệp mục tiêu.
• Tuân thủ quy định về hạn chế sở hữu nước ngoài theo Điều 26 Luật Đầu tư và Nghị định 155/2020/NĐ-CP.

2. Mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp (DICA)

• Theo Điều 4 Thông tư 06/2019/TT-NHNN, nhà đầu tư nước ngoài bắt buộc phải mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp bằng đồng Việt Nam tại một tổ chức tín dụng được phép tại Việt Nam.

3. Thanh toán tiền mua cổ phần/vốn góp

• Theo Điều 9 Thông tư 06/2019/TT-NHNN, việc thanh toán phải thực hiện thông qua tài khoản vốn đầu tư trực tiếp.
• Không được thanh toán bằng tiền mặt hoặc qua tài khoản cá nhân thông thường.

4. Đăng ký thay đổi thông tin doanh nghiệp

• Thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp theo Điều 51-56 Nghị định 01/2021/NĐ-CP.
• Đối với công ty cổ phần, cập nhật sổ đăng ký cổ đông theo Điều 52-54 Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14.
• Đối với công ty TNHH, cập nhật thông tin chuyển nhượng phần vốn góp theo Điều 49 Luật Doanh nghiệp.

5. Nghĩa vụ thuế

• Người bán phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân/doanh nghiệp từ chuyển nhượng vốn góp/cổ phần.
• Người mua có trách nhiệm khấu trừ và nộp thay thuế trong trường hợp người bán là cá nhân không cư trú.

Đặc điểm và tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài

Đặc điểm của FDI

1. Tính chất dài hạn: FDI thường được thực hiện với mục tiêu dài hạn, không chỉ đơn thuần là kiếm lời ngắn hạn.
2. Sự tham gia của nhà đầu tư: Nhà đầu tư thường tham gia vào quản lý và điều hành doanh nghiệp, không chỉ đóng góp vốn.
3. Chuyển giao công nghệ và kiến thức: FDI thường đi kèm với việc chuyển giao công nghệ và kỹ năng, giúp nâng cao năng lực sản xuất của doanh nghiệp trong nước.

Tác động của FDI

1. Tăng trưởng kinh tế: FDI góp phần tạo ra việc làm, tăng sản lượng và cải thiện chất lượng sản phẩm.
2. Cải thiện cơ sở hạ tầng: Các nhà đầu tư nước ngoài thường đầu tư vào cơ sở hạ tầng, từ đó cải thiện điều kiện sống và làm việc cho người dân.
3. Cạnh tranh trên thị trường: FDI tạo ra sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước, từ đó thúc đẩy đổi mới và sáng tạo.

Ví dụ thực tế về đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam

Ví dụ 1: Mua lại doanh nghiệp trong ngành sản xuất

Một công ty Nhật Bản, Công ty ABC, chuyên sản xuất đồ gỗ nội thất, đã quyết định mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam bằng cách mua lại 70% cổ phần của Công ty Xây Dựng và Nội Thất Việt Nam. Đây là một doanh nghiệp địa phương có uy tín trong ngành sản xuất đồ gỗ với nhiều năm kinh nghiệm và mạng lưới phân phối rộng khắp.

Ví dụ 2: Góp vốn vào công ty khởi nghiệp

Một nhóm nhà đầu tư Hàn Quốc, Nhóm Đầu tư Hàn Quốc, đã quyết định góp vốn vào một công ty khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam có tên là Công ty Công Nghệ Sáng Tạo Việt Nam. Công ty này chuyên phát triển các giải pháp phần mềm cho doanh nghiệp và có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai.

Lưu ý: Các công ty và nhóm đầu tư trong ví dụ chỉ được hư cấu nhằm mục đích diễn giải chi tiết các phần trong bài viết

Kết luận

Đầu tư trực tiếp nước ngoài là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam. Hiểu rõ về các quy định và thủ tục liên quan đến FDI giúp các nhà đầu tư nước ngoài thực hiện các giao dịch một cách hiệu quả và hợp pháp. Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 đã tạo ra khung pháp lý rõ ràng, giúp bảo vệ quyền lợi của cả nhà đầu tư và doanh nghiệp trong nước.

Việc cá nhân hoặc tổ chức nước ngoài mua lại công ty có vốn Việt Nam không chỉ mang lại lợi ích cho họ mà còn góp phần thúc đẩy kinh tế Việt Nam phát triển bền vững. Hy vọng rằng với những thông tin trong bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về đầu tư trực tiếp nước ngoài và những cơ hội mà nó mang lại.

Bên cạnh đó, người đọc có thể liên hệ MAN – Master Accountant Network để nhận trao đổi và tư vấn nghiệp vụ giúp giải quyết các vấn đề nhanh chóng và chính xác thông qua:

• Mobile / Zalo: 0903 963 163 – 0903 428 622
• Email: man@man.net.vn