Chi nhánh hạch toán độc lập: Cách kê khai, phân biệt chuẩn 2023

Chi phí hạch toán độc lập thường bị hiểu lầm lẫn với chi phí hạch toán phụ thuộc. Vậy hạch toán độc lập là gì, cách kê khai như thế nào, có điểm gì giống và khác với hạch toán phụ thuộc? Trong bài viết sau đây, MAN – Master Accountant Network sẽ hỗ trợ bạn đọc giải đáp vấn đề này.

Khái niệm và phân biệt chi nhánh hạch toán độc lập và phụ thuộc

“Chi nhánh là đơn vị phụ thuộc của doanh nghiệp, có nhiệm vụ thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của doanh nghiệp, bao gồm cả chức năng đại diện theo ủy quyền. Ngành, nghề kinh doanh của chi nhánh phải đúng với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp.” Định nghĩa này căn cứ theo Khoản 1 của Điều 45 thuộc Luật Doanh Nghiệp năm 2020.

Chi nhánh hạch toán độc lập được định nghĩa một cách dễ hiểu nhất

– Tổ chức kinh doanh có riêng bộ máy kế toán theo Luật Kế toán;

– Lập và nộp BCTC tại cơ quan thuế chủ quản của chi nhánh đó;

– Kê khai và nộp thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế TNDN, thuế TNCN, lệ phí môn bài… tại chi nhánh hạch toán độc lập;

– Tổ chức kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn riêng, có con dấu, mã số thuế và tài khoản ngân hàng riêng;

– Vẫn sẽ chịu sự chi phối của công ty, doanh nghiệp chủ quản. Công ty có thể thay đổi người đứng đầu chi nhánh hạch toán mà không cần thông qua người đứng đầu của chi nhánh;

– Chi nhánh hạch toán độc lập sẽ lập báo cáo kiểm toán và hạch toán giống như một công ty, doanh nghiệp riêng rẽ. Công ty chủ quản sẽ làm BCTC hợp nhất.

Chi nhánh hạch toán phụ thuộc được định nghĩa một cách dễ hiểu nhất

Chi nhánh hạch toán phụ thuộc được chia thành chi nhánh hạch toán phụ thuộc không cùng tỉnh với doanh nghiệp chủ quản và chi nhánh hạch toán phụ thuộc cùng tỉnh với doanh nghiệp chủ quản.

Chi nhánh hạch toán phụ thuộc khác tỉnh với công ty, doanh nghiệp chủ quản:

– Không phải thực hiện kê khai thuế TNCN, thuế TNDN tại nơi đặt trụ sở chi nhánh, thực hiện khai tập trung tại công ty chủ quản;

– Chi nhánh có bộ máy kế toán thuộc bộ máy kế toán của doanh nghiệp, công ty;

– Kê và nộp lệ phí môn bài tại địa chỉ đặt trụ sở chi nhánh;

– Có thể sử dụng hóa đơn, con dấu riêng;

– Không phải lập BCTC, quyết toán thuế TNCN cá nhân, thuế TNDN;

– Kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) tại địa chỉ đặt trụ sở chi nhánh;

Chi nhánh hạch toán phụ thuộc khác tỉnh sẽ chuyển toàn bộ doanh thu, hoá đơn, chứng từ cho doanh nghiệp chủ quản để kê khai thuế trên báo cáo tài chính.

Khi công ty, doanh nghiệp chọn chi nhánh hạch toán độc lập, thì các nghiệp vụ tài chính phát sinh của chi nhánh sẽ được ghi nhận tại sổ sách kế toán của đơn vị, thực hiện kê khai và nộp thuế về cơ quan thuế quản lý trực tiếp đơn vị trực thuộc. Chi nhánh sẽ tự lập BCTC, thực hiện kê khai thuế GTGT và trực tiếp gửi hồ sơ khai thuế TNDN của doanh nghiệp.

Chi nhánh hạch toán phụ thuộc cùng tỉnh với công ty, doanh nghiệp chủ quản:

– Không phải kê khai thuế TNDN và thuế TNCN tại địa phương có trụ sở chính mà sẽ khai tập trung tại doanh nghiệp chủ quản;

– Có thể sử dụng hóa đơn riêng, con dấu;

– Không phải kê khai thuế GTGT nếu chi nhánh không kinh doanh lĩnh vực nhà hàng và ăn uống;

– Không phải lập bctc, quyết toán thuế TNDN, thuế TNCN.

Hướng dẫn kê khai thuế chi nhánh hạch toán độc lập chi tiết

Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp luôn mong muốn mở rộng thị trường và có được những khách hàng mới. Và điều này gắn liền với việc thành lập nhiều đơn vị phụ thuộc như văn phòng đại diện, chi nhánh… khi quyết định mở các chi nhánh, công ty nên lựa chọn cho mình hình thức hạch toán độc lập hoặc phụ thuộc.

Sau đây là cách kê khai thuế cho chi nhánh hạch toán độc lập mà bạn có thể tham khảo cho doanh nghiệp của mình:

Hướng dẫn cách kê khai thuế GTGT (VAT)

Đăng ký nộp thuế theo cách tính thuế của doanh nghiệp đang hoạt động tại nơi sản xuất thành phẩm. Khi bán thành phẩm, điều chuyển thành phẩm (bao gồm việc xuất về trụ sở chính) phải có hoá đơn VAT làm căn cứ để kê khai và nộp thuế tại nơi sản xuất đó.

Hướng dẫn cách kê khai thuế môn bài

Theo thông tư 156/2013/TT/BTC tại điều 17 có quy định như sau:

Người nộp thuế có đơn vị trực thuộc không ở địa bàn cấp tỉnh nơi mà đối tượng nộp thuế có trụ sở chính thì cơ sở trực thuộc thực hiện nộp Tờ khai thuế môn bài của cơ sở trực thuộc cho cơ quan có thẩm quyền thuế quản lý trực tiếp cơ sở trực thuộc.

Vì thế, chi nhánh hạch toán độc lập kê và nộp thuế môn bài tại cơ quan thuế quản lý chi nhánh đó.

Hướng dẫn cách kê khai thuế TNCN dễ hiểu

Với trường hợp hạch toán độc lập thì chi nhánh sẽ tiến hành kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân cho đơn vị, cơ quan thuế có nhiệm vụ quản lý trực tiếp chi nhánh.

Hướng dẫn cách kê khai thuế TNDN đúng chuẩn 2023

Với trường hợp hạch toán độc lập thì chi nhánh nộp hồ sơ khai thuế thu nhập doanh nghiệp cho đơn vị, cơ quan thuế có nhiệm vụ quản lý trực tiếp chi nhánh.

Quy định pháp luật liên quan đến các đơn vị hạch toán độc lập

Đặc điểm của chi nhánh hạch toán độc lập

Theo quy định của pháp luật hiện hành, đơn vị kinh doanh tại Việt Nam được thành lập chi nhánh hay đơn vị hạch toán riêng nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh của mình. Chi nhánh là đơn vị trực thuộc của doanh nghiệp, có trách nhiệm thực hiện toàn bộ hoặc một phần chức năng của công ty, doanh nghiệp kinh doanh, bao gồm cả chức năng đại diện theo ủy quyền. Tuy nhiên, ngành, nghề kinh doanh của chi nhánh phải giống với ngành, nghề kinh doanh của doanh nghiệp, công ty mẹ. Chi nhánh được phép hoạt động, hạch toán độc lập và có cơ chế tài chính hoàn toàn độc lập với doanh nghiệp mẹ.

Đơn vị hạch toán độc lập cũng là một hình thức nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp tại Việt Nam. Đây là tổ chức kinh tế có quyền tự chủ kinh doanh và tự chủ ngân sách, được xem là một pháp nhân độc lập với con dấu, tài khoản riêng và điều lệ hoạt động. Các đơn vị này khi tiến hành hạch toán độc lập là phải thực hiện đăng ký nộp thuế và có con dấu riêng với trụ sở chính. Đơn vị hạch toán độc lập được tự chủ huy động và sử dụng vốn của mình cũng như vốn đầu tư từ tổng công ty trong mô hình tổng công ty.

Theo quy định pháp luật, đơn vị hạch toán sẽ có nhiệm vụ thực hiện kế hoạch kinh doanh chung của công ty mẹ, thực hiện các hoạt động kinh doanh theo các hợp đồng được giao bởi công ty chính, phối hợp với công ty mẹ trong các hoạt động kinh doanh và ký kết hợp đồng với khách hàng theo quy định. Đồng thời, đơn vị hạch toán cũng phải chịu sự giám sát và kiểm tra từ công ty mẹ, báo cáo định kỳ về các thông tin của đơn vị cho công ty mẹ. Bên cạnh đó, đơn vị cũng phải tuân thủ chế độ hạch toán kinh tế trong phạm vi phân cấp quản lý của tổ chức kinh tế cấp trên.

Quy định về thành lập chi nhánh, đơn vị hạch toán độc lập

Đăng ký hoạt động chi nhánh là hoạt động được thực hiện theo quy định của pháp luật. Để đăng ký hoạt động chi nhánh, hồ sơ cần chuẩn bị cần dựa theo khoản 2 Điều 45 Luật Doanh nghiệp 2020, bao gồm:

• Thông báo về việc thành lập chi nhánh hoặc văn phòng đại diện;
• Bản sao quyết định và biên bản họp về việc thành lập chi nhánh hoặc văn phòng đại diện của doanh nghiệp;
• Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đại diện cho chi nhánh hoặc văn phòng đại diện.

Doanh nghiệp cần gửi hồ sơ đăng ký hoạt động chi nhánh hoặc văn phòng đại diện đến cơ quan đăng ký kinh doanh tại địa phương doanh nghiệp đặt chi nhánh hoặc văn phòng đại diện.

Thời hạn cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động văn phòng đại diện, chi nhánh

Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ đăng ký hoạt động, cơ quan đăng ký kinh doanh phải xem xét tính hợp lệ của hồ sơ đề nghị và cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động. Nếu hồ sơ không hợp lệ, cơ quan đăng ký cần phải thông báo cho doanh nghiệp biết về các nội dung cần điều chỉnh, bổ sung mà doanh nghiệp có thể thay đổi.

Nếu bị từ chối cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động, cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo bằng văn bản cho doanh nghiệp và giải thích rõ lý do từ chối thành lập chi nhánh hạch toán độc lập. Nếu có bất kỳ thay đổi nào về nội dung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động, doanh nghiệp phải đăng ký thay đổi trong vòng 10 ngày kể từ ngày có thay đổi.

Địa điểm kinh doanh

Doanh nghiệp cần báo cáo với Cơ quan đăng ký kinh doanh về địa điểm hoạt động kinh doanh trong vòng 10 ngày kể từ khi quyết định được đưa ra. Địa điểm hoạt động của chi nhánh không nhất thiết phải trùng với vị trí của trụ sở chính. Doanh nghiệp được phép mở chi nhánh hoặc văn phòng đại diện tại trong và ngoài nước, và có thể đặt nhiều chi nhánh hoặc văn phòng đại diện tại một địa phương theo địa giới đơn vị hành chính.

Tuy nhiên, khi thành lập chi nhánh, doanh nghiệp có quyền chọn chi nhánh đó là hạch toán độc lập hoặc phụ thuộc. Pháp luật không phân biệt giữa các loại chi nhánh này, nhưng có sự khác biệt về chế độ kế toán.

Bài viết đã bao gồm những thông tin liên quan đến cách phân biệt và cách kê khai thuế cho chi nhánh hạch toán độc lập. MAN sẵn sàng hỗ trợ bạn đọc khi có thắc mắc về những vấn liên quan đến dịch vụ báo cáo thuế, kiểm toán, kế toán.

Đọc tiếp: Hướng dẫn cách hạch toán thuế thu nhập cá nhân, ví dụ chi tiết

Ban biên tập: MAN