5 lý do nên dùng dịch vụ kiểm toán tuân thủ: chìa khóa bảo vệ doanh nghiệp trước thanh tra

Trong bối cảnh Luật Quản lý thuế sửa đổi có hiệu lực từ 01/01/2025 quy định doanh nghiệp không còn cơ hội khai bổ sung cho các kỳ thuế đã có quyết định thanh tra, việc chủ động rà soát, đánh giá tuân thủ trước khi bị cơ quan thuế “gõ cửa” trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Dịch vụ kiểm toán tuân thủ ra đời như một “tấm khiên” bảo vệ doanh nghiệp trước rủi ro về xử phạt, phạt chậm nộp và phát sinh lãi vay lên đến 0,03%/ngày trên số thuế truy thu.

Hãy cùng tìm hiểu 5 lý do khiến doanh nghiệp bạn không thể bỏ qua dịch vụ kiểm toán tuân thủ trước kỳ kiểm tra thuế.

Vì sao dịch vụ kiểm toán tuân thủ trở nên cấp thiết từ 01/01/2025?

Điều chỉnh Luật Quản lý thuế: không được khai bổ sung sau thanh tra

Tại khoản 5, Điều 30 Luật Quản lý thuế sửa đổi năm 2024, có hiệu lực kể từ 1/1/2025, quy định rõ:

“Doanh nghiệp không được phép khai bổ sung điều chỉnh cho các kỳ thuế đã có quyết định thanh tra, kiểm tra thuế.”
Xét về mặt thực tiễn, nghĩa là nếu cơ quan thuế phát hiện sai sót và cưỡng chế thuế truy thu, doanh nghiệp sẽ phải chịu toàn bộ tiền phạt và lãi chậm nộp mà không thể tự khắc phục lỗi sau khi nhận quyết định. Thực tế, trong năm 2023, có 65% doanh nghiệp Việt Nam từng bị xử phạt do sai sót về hồ sơ thuế.

Rủi ro tài chính và uy tín doanh nghiệp

Phạt tiền, phạt chậm nộp, lãi chậm nộp cộng dồn rất nhanh: với mức lãi suất 0,03%/ngày, sau 90 ngày, số tiền phạt lãi đã lên tới 2,7% số thuế truy thu.
Việc bị thanh tra, phạt tiền còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín với đối tác, ngân hàng và cổ đông, khiến khả năng vay vốn, ký hợp đồng lớn bị giới hạn.

5 lý do doanh nghiệp nên dùng dịch vụ kiểm toán tuân thủ trước kỳ kiểm tra thuế

Giảm tối đa nguy cơ truy thu và phạt hành chính

Việc kiểm toán tuân thủ giúp rà soát toàn diện các báo cáo tài chính, hồ sơ thuế, hóa đơn, chứng từ… theo đúng quy định hiện hành. Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, doanh nghiệp áp dụng kiểm toán tuân thủ giảm 75% khả năng bị truy thu so với doanh nghiệp tự rà soát.

Phát hiện sớm lỗ hổng, tránh rủi ro pháp lý

Chuyên gia kiểm toán sẽ chỉ ra các điểm không tuân thủ về chứng từ, nghiệp vụ hạch toán, khấu hao tài sản cố định, thu nhập chịu thuế… để doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh trước khi bị thanh tra.

“75% vướng mắc về thuế phát sinh do sai sót về phân bổ chi phí và khấu hao tài sản cố định” – Báo cáo Tổng cục Thuế 2023.

Tối ưu hiệu quả chi phí thuế trong giới hạn cho phép

Thông qua dịch vụ kiểm toán tuân thủ, doanh nghiệp không chỉ phòng ngừa rủi ro mà còn xác định đúng mức chi phí được trừ, áp dụng ưu đãi thuế, tránh mất mát cơ hội tiết kiệm hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Tăng cường niềm tin với cơ quan thuế và đối tác

Báo cáo kiểm toán tuân thủ do đơn vị uy tín lập lập hồ sơ minh bạch, chứng minh thiện chí tuân thủ. Điều này giúp rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ thanh tra, giảm thiểu yêu cầu bổ sung hồ sơ, tạo lợi thế đàm phán với cơ quan thuế.

Chủ động lên kế hoạch, giảm áp lực nội bộ

Thay vì bị động chờ thông báo thanh tra, doanh nghiệp có lộ trình kiểm toán tuân thủ định kỳ (hàng quý hoặc nửa năm), phân bổ nguồn lực phù hợp, tránh cuộc “chạy đua” hoàn thiện giấy tờ khi bị thanh tra bất ngờ.

Quy định mới về khai bổ sung và thanh tra thuế

Để hiểu rõ hơn, doanh nghiệp cần tham khảo chi tiết tại văn bản gốc:

Từ 1/1/2025 không được khai bổ sung cho các kỳ thuế đã có quyết định thanh tra (LuậtVietnam)

Văn bản nêu rõ hệ quả pháp lý khi doanh nghiệp tự ý điều chỉnh hồ sơ thuế sau quyết định thanh tra:

• Không được phép khai bổ sung, điều chỉnh số liệu.

• Mọi sai sót phát sinh sau thanh tra sẽ được cơ quan thuế căn cứ biên bản để xử lý phạt theo Luật Xử lý vi phạm hành chính.

• Thời hạn nộp tiền phạt chậm nộp, truy thu… theo quy định chung, không được gia hạn.

Quy trình triển khai dịch vụ kiểm toán tuân thủ trước kỳ kiểm tra thuế

Khởi động dự án và thu thập hồ sơ
Ngay khi bắt tay vào dự án, đội ngũ kiểm toán viên sẽ tiến hành thu thập toàn bộ báo cáo tài chính, sổ sách, hóa đơn và chứng từ liên quan đến hoạt động phát sinh trong kỳ. Song song đó, chúng tôi xác định phạm vi rà soát dựa trên đặc thù ngành nghề và quy định pháp lý hiện hành, nhằm đảm bảo không bỏ sót bất kỳ khía cạnh nào có thể phát sinh rủi ro.

Đánh giá tuân thủ pháp lý
Trên cơ sở hồ sơ đã thu thập, chúng tôi rà soát chi tiết các nghiệp vụ hạch toán chi phí, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân. Mọi số liệu được so sánh chặt chẽ với Chuẩn mực Kế toán Việt Nam và các quy định Luật Thuế mới nhất, từ đó nhận diện những điểm chưa tuân thủ hoặc có dấu hiệu sai sót.

Phân tích rủi ro và xác định lỗ hổng
Sau khi hoàn tất đánh giá pháp lý, chúng tôi tiến hành mô hình hóa rủi ro theo ba cấp độ: cao, trung bình và thấp. Từng khoản mục có khả năng sai sót sẽ được định lượng thiệt hại tiềm tàng nếu không khắc phục kịp thời, giúp doanh nghiệp nắm rõ mức độ tổn thất tài chính có thể gánh chịu.

Báo cáo kết quả và khuyến nghị
Kết quả kiểm toán tuân thủ được trình bày trong một báo cáo chi tiết, nêu rõ từng điểm rủi ro cùng phân tích nguyên nhân. Mỗi khuyến nghị đi kèm với hướng dẫn cụ thể, ưu tiên xử lý những vấn đề có tính cấp bách cao nhất, để doanh nghiệp nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ trước khi cơ quan thuế vào cuộc.

Hỗ trợ điều chỉnh và hoàn thiện hồ sơ
Không chỉ dừng lại ở khuyến nghị, chúng tôi còn đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc điều chỉnh báo cáo và bổ sung chứng từ thiếu sót. Bên cạnh đó, chương trình đào tạo nội bộ sẽ giúp nhân viên hiểu rõ quy trình tuân thủ, từ đó duy trì tính liên tục và hiệu quả của hệ thống kiểm soát.

Giám sát sau kiểm toán
Với phương châm “kiểm toán không chỉ là kết thúc mà còn là khởi đầu”, chúng tôi tiếp tục theo dõi quá trình khắc phục sau kiểm toán để đảm bảo mọi rủi ro đã được xử lý triệt để. Đồng thời, lịch kiểm toán tuân thủ định kỳ được thiết lập nhằm giữ vững chuẩn mực trong dài hạn.

Khi nào nên thực hiện kiểm toán tuân thủ?

Doanh nghiệp nên chủ động thực hiện kiểm toán tuân thủ vào những thời điểm then chốt để đảm bảo mọi báo cáo tài chính và nghĩa vụ thuế luôn trong tầm kiểm soát. Vào quý cuối năm tài chính, việc rà soát sổ sách giúp bạn chuẩn bị sẵn sàng cho báo cáo quyết toán, tránh áp lực gấp gáp. Khi cơ quan thuế công bố kế hoạch thanh tra hàng quý, doanh nghiệp nên lên lịch kiểm toán tuân thủ trước 1–2 tháng để có đủ thời gian khắc phục sai sót. Bên cạnh đó, sau mỗi biến động lớn như sáp nhập, chia tách, đầu tư mới hoặc thay đổi chính sách tài chính, việc kiểm toán tuân thủ sẽ giúp bạn cập nhật kịp thời các quy định và bảo vệ doanh nghiệp khỏi rủi ro pháp lý tiềm ẩn.

Kết luận và gợi ý hành động

Việc không được khai bổ sung sau khi bị thanh tra từ 01/01/2025 đặt doanh nghiệp vào thế “buộc phải chịu” mọi sai sót về thuế. Dịch vụ kiểm toán tuân thủ giúp bạn:

• Phát hiện và khắc phục sớm sai sót.

• Giảm tối đa nguy cơ truy thu và phạt chậm nộp.

• Tối ưu hóa chi phí thuế trong khuôn khổ pháp luật.

• Tạo dựng niềm tin với cơ quan thuế và đối tác.

Để tìm hiểu chi tiết dịch vụ kiểm toán tuân thủ, bạn có thể tham khảo dịch vụ kiểm toán của MAN – Master Accountant Network hoặc liên hệ ngay để được tư vấn quy trình triển khai, chi phí và lộ trình phù hợp nhất.